اصطلاح بیوتکنولوژی (زیست فناوری) نخستین بار در سال 1919 از سوی کارل ارکی به مفهوم کاربرد دانش های پژشکی و زیستی و اثر مقابل آن در فناوری های ساخت بشر به کاربرده شد. این فناوری در حال حاضر مهمترین و اقتصادی ترین فناوری قرن حاضر است. بطور کلی هر گونه فعالیت علمی بشر در آفرینش، بهبود و عرضه فرآورده ای گوناگون که با استفاده از جانداران، بویژه از طریق دستکاری آن ها در سطح مولکولی صورت میگیرد، در حوزه بیوتکنولوژی قرار میگیرد. خلیج فارس یکی از متنوع ترین دریاهای جهان است، لذا مستعد جهت فعالیتهای علمی، توسعه ای و اقتصادی بر مبنای بیوتکنولوژی است. به همین منظور این گروه در پژوهشکده خلیج فارس تاسیس شد.
ماموریت گروه پژوهشی گروه بیوتکنولوژی:
- شناسایی مولکولی و بارکدینگ انواع آبزیان خلیج فارس
- مطالعه تنوع ژنتیکی آبزیان خلیج فارس و برنامه ریزی جهت حفاظت ژنتیکی از آن ها.
- غربالگری پتانسیل های بالفعل و بالقوه آبزیان خلیج فارس با نگاه و نگرش در جهت تامین نیازهای پروتئینی صنعتی، بهداشتی و امور پزشکی.
اهداف گروه بیوتکنولوژی:
- شناسایی مولکولی تمام آبزیان ( اعم از موجودات تک سلولی و پر سلولی) در خلیج فارس با استفاده از زیر واحد یک ژن سیتوکروم اکسیداز (بارکدینگ)
- استفاده از تکنیکهای بیولوژی مولکولی جهت درک بهتر و شناخت بیشتر از گونه های اقتصادی در خلیج فارس و مطالعه ساختارهای جمعیتی آن ها.
- طراحی و ساخت وکتورهای بیانی مخصوص آبزیان اقتصادی و کاربرد آن ها در بهبود رشدو افزایش تولید.
- مطالعه ابعاد مختلف زیست شناسی مولکولی ماهیان و سخت پوستان اقتصادی خلیج فارس با هدف ارزیابی جامع مولکولی آن ها.
- استفاده از تکنیک های بیولوژی مولکولی در فرآیندهای تکثیر مصنوعی و اهلی سازی گونه ها.
- شناسایی و تعیین توالی ژنهای کنترل کننده رشد مقاوم به پاتوژن ها و مقاوم به انواع استرس های محیطی.
-جداسازی پروموتورها و عناصر تنظیمی قوی در بیان ژن از آبزیان دریایی خلیج فارس.
- تولید ماهی و میگوی ترانس ژنتیک به صورت آزمایشگاهی با هدف مطالعه فرآیندهای فیزیولوژیک.
- مطالعات سیتوژنیک آبزیان خلیج فارس بویژه ماهیان و سخت پوستان اقتصادی.
- تولید آبزیان پلی پلوئید با هدف رشد بیشتر.
- غربالگری میکروارگانیسم های خلیج فارس با هدف شناسایی و جداسازی گونه هایی که در صنعت ، بهداشت ، داروسازی و امور، پزشکی کاربرد دارند.
- بهینه سازی و طراحی فرآیندهای تولید فرآورده های بیولوژیک دریایی شامل سوخت های زیستی، سموم بیولوژیک، کودهای بیولوژیک ، داروهای نوترکیب، آنزیم ها و سایر متابولیت ها در اشل آزمایشگاهی.
- جداسازی و کلون سازی مولکولی ژن های تولید کننده آنزیم های صنعتی ( مانند انواع سلولازها، ژلاتینازها، لیپازهاو...) با هدف تولید انبوه.
-کشت سلول و بافت آبزیان .
-دست یابی به فناوری تولید لاین سلولی از ماهی ها و میگوها.
-تهیه بانک اطلاعاتی از آبزیان خلیج فارس و جمع آوری اطلاعات ژنتیکی آن ها
اعضای هیات علمی گروه بیوتکنولوژی
دکتر مهدی محمدی
دکتر سید احمد قاسمی
دکتر غلامرضا عبدی
دکتر ملیحه عمرانی